Sık Sorulan Sorular

Menisküs yırtıkları her yaşta karşımıza çıkabilmektedir. En sık ortopedi ameliyatlarından birisi menisküs yırtığı için yapılan artroskopi dediğimiz kapalı diz ameliyatıdır. Genç yaşta ve doğrudan dize alınan darbe yada düşme sonucu oluşan taze menisküs yırtıkları sıklıkla ameliyat gerektirir. Özellikle diz ekleminde kilitlenme, yaş ne olursa olsun doğrudan ameliyat sebebidir. Dizde ani şişme, merdiven inip çıkmada zorlanma ve ağrı, dizin iç kısmında ağrı menisküs yırtığı için tanı koydurucudur. Ağrının dizin iç ve arka kısmına yayılması tipiktir. Bunun dışında ileri yaşta menisküsün yıpranması ile oluşan yırtıklarda da benzer şikayetler olur. Hikaye daha uzun süreli, ağrının şiddeti genelde daha azdır. Bu tip durumlarda öncelikle cerrahi dışı tedaviler, kas kuvvetlendirme, PRP ve kök hücre uygulamaları denenebilir. Eğer hasta tüm bu uygulamalara rağmen iyi olmuyorsa ameliyat olması gerekir. İleri yaş için bir diğer önemli nokta da ağrının kireçlenme değil menisküs yırtığından kaynaklandığından emin olmaktır.

PRP kişinin kendi kanından hazırlanan bir serumdur. İçerisinde vücutta doku iyileşmesini sağlayan yüzden fazla protein barındırır. Hasarlı dokuların iyileşmesini hızlandırır, vücudun kendi iyileşme mekanizmasına destek sağlar. Kök hücre ise kemik iliğinden yada daha yaygın tercih edilen şekliyle göbek altı yağ dokudan elde edilir. Doğrudan vücutta her tür hücreye değişme özelliğine sahip hücreler barındırır. Yeni doku oluşturma yada hasarlı doku yerine geçme özelliği vardır. Bu iki tedavi arasındaki farkı çok sevdiğim çiçek örneği ile açıklamak oldukça yararlı olacaktır: PRP solmuş bir çiçeğe su vermeye benzer, çiçek tam olarak ölmediyse tekrar canlanacaktır. Kök hücre ise ölen çiçek yerine tohumdan yeni çiçek yetiştirmektir.

PRP yani trombositten zengin plazma özellikle iyileşmenin aksadığı bir çok durumda başarı ile kullanılmaktadır. PRP’nin oldukça sık kullanıldığı ortopedik rahatsızlıklar:

Erken evre diz kireçlenmeleri

Kondromalazi (diz kapağı kıkırdak yumuşaması)

Kas yırtıkları

Tenisçi ve Golfçü dirseği , biseps tendiniti ve benzeri tendon problemleri (tendinitler)

Osteitis pubis yada sporcu fıtığı

Tekrarlayan ayak bileği burkulmaları ve bağ kopmaları

Menisküs yırtığı ve kısmi çapraz bağ kopmaları

Kaynamayan kırıklar

Ortopedide tercih edilen mezenşimal kök hücre tedavisinde verilen kök hücrelerin kıkırdak, kemik ve bağ dokuya dönme özellikleri vardır. Bu sayede diz ağrısı sebebi olan erken evre eklem kireçlenmeleri, ameliyat edilemeyen ileri evre diz kireçlenmeleri, kısmi çapraz bağ kopmaları, eklem içi kıkırdak hasarları ve kıkırdak kayıpları, kalçanın avasküler nekrozu (femur başı avn) ve iyileşmeyi desteklemek amacı ile çapraz bağ ameliyatları sırasında kök hücre tedavisi başarıyla kullanılmaktadır.

Tırnak batması tekrarlıyorsa, enfeksiyon tedaviye rağmen geçmiyorsa, sürekli ağrı,kızarıklık ve akıntı şikayetiniz varsa ameliyat olmanız gerekir. Tırnak batması için tanımlanmış bir çok ameliyat vardır. Kliniğimizde sadece batan tırnak kısmının tırnak yatağı ile çıkarıldığı kısmi tırnak yatağı revizyon ameliyatı tercih edilmektedir. Bu ameliyat sonrası tırnak batığının tekrarlama ihtimali neredeyse hiç yoktur.

Tekrarlayan ayak bileği burkulmasında sıklıkla ayak bileği dış yanında bulunan ATFL dediğimiz bağda kısmi yada tam kopma olur. Bu gibi bir durumda burkulma sonrası erken dönemdeki ağrı ve şişlik geriledikten sonra bağın düzgün iyileşmesini sağlayacak üç boyutlu (stereotaktik) ayak bileği denge ve kuvvetlendirme egzersizleri yapılmalıdır. Bu sayede bağ düzgün bir şekilde iyileşecek ve gelecekte tekrar burkulmaların önüne geçmek mümkün olacaktır.

Çocuklarda içe basmanın sebebi sıklıkla kalça başının normalden fazla öne dönük olmasıdır. Bu durum sıklıkla çocuğun yere W şeklinde oturması ile kendini belli eder. Bu çocuklar yürüme sırasında kalça başını normal pozisyona getirmek için ayaklarını başparmaklarını içe doğru çevirecek şekilde içe doğru basarlar. Tedavide geçmişte çeşitli ortopedik ayakkabı ve botlar verilmekteydi. Ancak doğru olan ayağa değil kalçaya odaklanmaktır. Çocuğun oturma şekline dikkat etmek ve bağdaş kurarak oturmasını sağlamak, uyurken iki bacağının arasına yastık koyarak kalçayı doğru pozisyonda tutmak, jimnastik ve benzeri sporlar ile kalça ve çevresi kasları kuvvetlendirmek tedavide en önemli noktalardır.

Kas yırtılmalarından sonra yırtılan bölgeye kas içi kanama olur. Yırtık küçük ise bu kanama ciddi bir sıkıntı yaratmaz. Ancak büyük yırtıklarda kas içi kanama bölgesinde kalsiyum birikimi olur. Bu da ileride o bölgede sertleşme hatta kemikleşmeye yol açabilir. Düzgün tedavi edilmeyen bir kas yırtığı fibrozis dediğimiz nedbe dokusu ile iyileşir. Fibrozisle iyileşmiş kas dokusu kasılma ve esneklik özelliğini yitirir. Bu da gelecekte daha kolay yırtılmasına sebep olur.

Karpal tünel sendromu, el bileği seviyesinde oluşan bir sinir sıkışmasıdır. Median sinir el bileğini geçip avuç içinde dağılır ve elin ilk 3 parmağının tamamı ile 4.parmağın yarısının hissiyatını sağlar. el bileğini geçtiği seviyede kartal tünel altında sıkıştığı zaman kişi elde uyuşma, güçsüzlük, sabaha karşı uyandıran ağrı ve uzun süre sonunda da el kaslarında zayıflamaya sebep olur. Tedavisi erken dönemde el-bilek ateli, kas kuvvetlendirme ve ilaç tedavisi ile başlar. Uzun süredir devam eden ve ileri evre hastalıklarda kartal tünel ameliyat ile gevşetilerek sinir rahatlatılır. Eğer ameliyat için geç kalınırsa sinirdeki hasar kalıcı bir hal alabilir.

Hem kalça hem diz protezi ameliyatından saatler sonra ayağa kalkmanız mümkündür. Kliniğimizde, kalça ve diz protezi ameliyatları sonrası hastalar 6-12. saatler arası yürütülmekte ve sonrasında erken dönemde kas kuvvetlendirme ve eklem hareket açıklığı egzersizlerine başlanmaktadır.

Ön çapraz bağ ameliyatı sonrası spora dönüş zamanı çok önemlidir. Çoğu hasta yetersiz rehabilitasyon ve erken spora dönüş sonucu tekrar sakatlık yaşayabilmektedir. Burada önemli olan hastanın ameliyat sonrası kas ve ekleminin yeteri kadar kuvvetlendirilmiş olması, yaptığı spora özel rehabilitasyonun tamamlanmış olması ve ameliyat yapan hekim tarafından son kontrollerden geçirilmiş olmasıdır. Bu süreç profesyonel sporcular için yapılan spora ve kişinin ameliyat öncesi kas ve denge performansına göre değişmekle birlikte 6-12 ay arasındadır.