Total diz protezi ameliyatı ileri derecede diz kireçlenmesine bağlı ağrı ve şekil bozukluğu sebebi ile yürüyemeyen, günlük aktivitelerini tek başına sürdüremez hale gelen hastalarda tercih edilir. Diz kireçlenme tedavisinde son tercih edilen seçenektir. Bununla birlikte ortopedik ameliyatlar arasında diğer protez ameliyatları ile birlikte başarı oranı en yüksek ameliyatlardandır. Yaş bu ameliyatlar için çok önemli bir belirleyici değildir. Asıl olan hastanın şikayetidir.

Düzgün teknikle yapılmış kaliteli bir protezin ömrü 15-20 sene civarındadır. Bu sebeple çoğu cerrah 60 yaşından önce diz protezi ameliyatı yapmak istemez. Bu kesin bir sınır değildir. Ben bu yaşı tercihen 70 sınırına çekmeye çalışıyorum. Kilo verme, kas kuvvetlendirme, diz içi hyaluronik asit, PRP, kök hücre uygulamaları gibi alternatif tedavileri sonuna kadar zorluyorum. Yine de belirtmeliyim ki 50’li yaşlarda ameliyat ettiğim hastalarda oluyor. Eğer hasta tedavi alternatiflerini sonuna kadar tükettiyse hastayı ağrı içinde yaşatmanın doğru olmadığını düşünüyorum.

Diz protezi ameliyatında hasta hangi süreçlerden geçer isterseniz bundan bahsedelim.

Hastanın ağrısı dayanılmaz ise, şekil bozukluğu hastanın yürümesini engelliyorsa ve hasta diğer bütün tedavi seçeneklerini denediyse diz protezi ameliyatı için bize başvurur. Böyle bir hasta geldiğinde ben genelde hastayı önceden biliyor olurum çünkü ameliyat kararı hemen verilecek bir karar değildir. Zaten ilk görüşte ameliyat önerdiğim hasta sayısı da oldukça azdır.

İlk kez geliyor olsun yada eski hastam olsun ilk üzerinde durduğum konu ameliyat öncesi düzgün bir hazırlıktır. burada hem biz hastayı ameliyata uygunluk açısından değerlendirir ve hazırlarız hem de hasta kendini bedenen ve kafa olarak ameliyata hazırlar.

Ameliyat Öncesi Hazırlık:

Hasta vücutta olası bir enfeksiyon açısından ayrıntılı olarak incelenir. Özellikle aktif diş enfeksiyonları yada idrar yolu enfeksiyonları ameliyat sonrası protez enfeksiyonuna sebep olabilecekleri için tedavi edilmelidirler. Bunun dışında her hasta yaşına uygun biçimde check-up’tan geçer. Kalp fonksiyonları, genel durumu, ek hastalıkları değerlendirilir. Ameliyata engel teşkil edebilecek durumlar kontrol altına alınır, gerekiyorsa ameliyat öncesi tedavileri düzenlenir. Anestezi ekibi de bu aşama sonrası hastayı değerlendirir. Ameliyata izin verilmesi halinde hastayla son bir görüşme yapılarak hastayla beraber ameliyat günü belirlenir.

Ameliyat öncesi, özellikle aktif spor yapmayan ve ileri yaş hastalardan kas kuvvetlendirme ve vücut dengesi için fizik tedavi yada spor terapisine başlamalarını istiyorum. Bu sayede ameliyat sonrası iyileşme, ayağa kalkma ve yürüme süreçleri çok daha hızlı oluyor.

Ameliyat:

Diz protezi ameliyatı ortalama 60-90 dk sürmektedir. Eğer her iki diz aynı anda ameliyat edilecekse bu süre 1 saat daha uzar. Hasta genelde belden (spinal/epidural) anestezi ile ameliyata alınır. Ameliyat sırasında sakinleştirici ile konforlu bir ameliyat geçirmesi sağlanır.

Ameliyatta kullandığım protezde dünyaca bilinen markaları tercih ediyorum. Bu sayede kullanılan malzemeye bağlı oluşabilecek komplikasyonların en alt seviyeye indiği kanaatindeyim. Yine ameliyat esnasında tercih edilen dikiş materyalinin de en üst kalitede ve dünya standartlarında olması konusunda oldukça hassasım.

Ameliyat öncesinde, ameliyat sırasında ve ameliyat sonrasında tercih ettiğim ilaçlar ile her ameliyatta hastanın en alt seviyede ağrı duymasını amaçlıyorum. Ameliyat bittikten sonra cildi estetik dikiş ile kapatıyorum, bu sayede dikiş alınma ihtiyacı oluşmuyor.

Ameliyattan hemen sonra parmak ucundan kasığa kadar giydirilen hafif basınçlı varis çorabı ile olası pıhtı riskini azaltıyoruz. Yine bu riski ortadan kaldırmak için 20-30 gün boyunca kan sulandırıcı bir tedavi başlıyoruz.

Ne Zaman Yürüyebilirim?
Ameliyatın 3-6. saatleri arasında hasta fizyoterapist ve hemşireler eşliğinde ilk kez ayağa kaldırılıp oda içerisinde yürütülür. Hemen sonrasında da egzersiz başlanır. Erken egzersizin amacı hem bir an önce dizin tam açılması ve tam kıvrılmasını sağlamak, hem de hastayı günlük hayatına bir an önce adapte etmektir. Ciddi bir komplikasyon olmadığı sürece 2-4 gün arasında hasta taburcu edilir. Hasta taburcu edildiği anda kendi başına yürüyebilir, ev içerisinde kendi işini yapabilir halde olur. Taburculuk sonrası 10. gün ve 1. ayda rutin kontroller yapılır. Hastaların mutlaka fizik tedavi ve sonrasında spor terapisine devam etmeleri istenir.

Hastalar 3-6 ay içerisinde ameliyatlı dizlerini tamamen kendi dizleri gibi kullanmaya başlamış olurlar.